Văn hóa Việt Nam, Lào, Campuchia được khắc họa đặc sắc qua nét vẽ tài hoa và màu sắc phong cách cổ điển của các họa sĩ thời Liên bang Đông Dương.
Liên bang Đông Dương hay còn gọi là Đông Dương thuộc Pháp, Đông Pháp, là lãnh thổ nằm dưới quyền cai trị của thực dân Pháp trong hơn 80 năm (1887 - 1954) tại khu vực Đông Nam Á. Ngày nay thuộc lãnh thổ Việt Nam, Lào, Campuchia và huyện Trạm Giang (tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc).
Nhân danh Triều đình Huế, Pháp cũng chính thức kiểm soát quần đảo Trường Sa và quần đảo Hoàng Sa vào năm 1920 và tuyên bố chủ quyền vào năm 1921.
Tháng 9 năm 1858, lực lượng viễn chinh của Đệ Nhị Đế chế Pháp cùng sự hỗ trợ của thực dân Tây Ban Nha nổ súng tấn công Bán đảo Sơn Trà của nước Đại Nam (ngày nay thuộc Đà Nẵng), mở đầu cho công cuộc thuộc địa hóa bán đảo Đông Dương. Đến ngày 17 tháng 10 năm 1887, Liên bang Đông Dương được chính thức thành lập theo Sắc lệnh của Tổng thống Cộng hoà Pháp với ba thuộc địa là Nam Kỳ (Cochinchine), Bắc Kỳ (Tonkin), Trung Kỳ (Annam) đều thuộc Đại Nam, và Cao Miên; Lào gia nhập vào năm 1893 và Quảng Châu Loan được sáp nhập năm 1900. Thủ phủ Liên bang Đông Dương ban đầu đặt tại Sài Gòn, sau chuyển ra Hà Nội từ năm 1902. Ngoài ra, Đà Lạt còn được xem như thủ đô mùa hè của Liên bang, nơi nghỉ dưỡng dành cho giới cầm quyền Pháp.
Liên bang Đông Dương là một chế độ nửa thuộc địa, nửa phong kiến. Đứng đầu liên bang là một Toàn quyền hay Cao ủy (giai đoạn 1945-1954) của chính phủ nước bảo hộ Pháp. Tại Bắc Kỳ và Trung Kỳ, chính quyền từ cấp tỉnh trở xuống do các quan chức người Việt quản lý đặt dưới quyền vua Nguyễn, tuy nhiên, tại mỗi tỉnh đều có một viên Công sứ người Pháp thực hiện chức năng bảo hộ của nước Pháp đối với An Nam.
|
Bản đồ Liên bang Đông Dương |
|
Poster quảng cáo của Hãng hàng không Air France do Lucien Boucher thiết kế năm 1934. |
|
Poster cho hãng Hàng không Air France do Lucien Boucher thiết kế năm 1938. Hình ảnh: mapdesign.icaci.org. |
Những bản đồ hình ảnh thường được sử dụng trong tiếp thị và quảng cáo. Chúng có ít chức năng khác hơn là để khuyến khích người ta ghé mắt lại trong chốc lát và tìm hiểu kỹ hơn ... và có thể để sau đó có một số kết hợp nào đó với sản phẩm hoặc dịch vụ được cung cấp. Những bản đồ hình ảnh hoàn toàn phù hợp cho nhu cầu này bởi vì chúng kết hợp những bản đồ và các hình ảnh giống như bản đồ với những hình minh họa được thiết kế để thu hút và lôi cuốn sự chú ý.
Lucien Boucher đã thiết kế cho Air France một số bản đồ hình ảnh trong những năm đầu thế kỷ 20 để quảng cáo cho những tuyến đường bay phủ khắp toàn cầu và sự quyến rũ của việc du hành bằng máy bay vào thời điểm đó. Phiên bản poster này, được thiết kế vào năm 1938, đã kết hợp một bản đồ phác thảo tinh tế gồm các địa điểm chính yếu với một bình đồ các thiên thể cho thấy các cung hoàng đạo. Sự gợi ý là về những điều mơ mộng và trải nghiệm người ta có được trong khi bay. Bức poster này được thiết kế rõ ràng để nắm bắt trí tưởng tượng và cung cấp một thông điệp mạnh mẽ về thương hiệu.
Những đường bay thẳng trong thực tế được vẽ chồng lên trên khắp bản đồ để đặt Air France một cách rõ ràng giữa các hình ảnh và để định vị nó vừa ở trên bản đồ và cả trong tâm trí của người xem. Đây là một cách tiếp cận rất cách điệu để quảng cáo mà ở đó bản đồ được kết hợp với những hình ảnh khác để tạo ra một sản phẩm quảng cáo có tác động cao và không thể quên được.
Xem thêm những bản đồ do Boucher thiết kế cho Air France trong Bộ sưu tập Bản đồ David Rumsey tại
ĐỊA CHỈ.
|
Poster quảng cáo của Hãng hàng không Air France do Lucien Boucher thiết kế khoảng năm 1948. |
|
Poster quảng bá du lịch Đông Dương năm 1931 của tác giả Jos Henri Ponchin. Hình ảnh: posterauction. |
|
Poster quảng cáo du lịch Sài Gòn - Việt Nam. Hình ảnh người phụ nữ thướt tha trong tà áo dài, chợ Bến Thành, người dân đạp xích lô được nhìn thấy trong tranh. |
|
Poster quảng cáo du lịch Sài Gòn - Việt Nam. |
|
Poster quảng bá du lịch Rạch Giá, Hà Tiên, Phú Quốc (các địa danh thuộc Kiên Giang ngày nay). |
|
Poster quảng cáo du lịch Hà Nội - Việt Nam. |
|
Poster quảng cáo du lịch Vịnh Hạ Long ở miền Bắc của Việt Nam. |
|
Thành phố Hà Nội - Quốc khánh 14 tháng 7 (1915). Minh họa bởi Gustave Martinien Salgé. |
|
Poster quảng bá du lịch Việt Nam năm 1953 |
|
Poster quảng bá du lịch Việt Nam - giai đoạn thuộc Liên bang Đông Dương. |
|
Poster du lịch Đông Dương |
|
Bản đồ địa lý Bắc Kỳ (Tonkin) năm 1950 |
|
Bìa Brochure SAIGON ROUNDUP ngày 13/08/1965 có hình khách sạn Catinat trên đường Nguyễn Huệ. |
|
Bìa SAIGON Round Up số thứ 10, xuất bản tháng tháng 2/1962. Hình ảnh: Rick Curia. |
|
Poster quảng cáo Air Viet Nam năm 1953. |
|
Áp phích quảng bá du lịch đến Việt Nam, xuất bản bởi Văn phòng Du lịch Việt Nam tại Sài Gòn. Nhà in Đông Nam Á xuất bản năm 1960. Kích thước 39 x 26 inch. |
|
Quảng cáo bia 33 năm 1933 |
|
Quảng cáo RIVOIRE & CARRET năm 1952 |
|
Quảng cáo LE RIZ D' INDOCHINE năm 1933 |
|
Poster quảng cáo khoảng 1930 - Thuốc điếu "Lá Bài" ngon thượng hạng và giá lại rẻ hơn hết. |
|
Poster quảng bá du lịch Đông Dương - Xứ Lào và Cam Bốt |
|
Poster quảng bá du lịch Đông Dương - Các xứ Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ. |
|
Poster quảng cáo của hãng tàu biển MM |
|
Tranh cổ động du lịch vùng thượng du Bắc Kỳ (Hồ Ba Bể) |
|
Brochure La Semaine à Saigon (Seven Days in Saigon - Một tuần ở Saigon) hướng dẫn du lịch tại Sài Gòn. |
|
Brochure La Semaine à Saigon (Seven Days in Saigon - Một tuần ở Saigon) hướng dẫn du lịch tại Sài Gòn. |
La Semaine à Saigon (Seven Days in Saigon - Một tuần ở Saigon) là brochure hướng dẫn du lịch tại Sài Gòn, phát hành hàng tuần, nhắm đến đối tượng là khách du lịch người nước ngoài. Được liệt kê trong brochure là các khách sạn, nhà hàng, quán bar và các đại lý du lịch cùng với các doanh nghiệp khác. Trong đó cũng có các mục khác như thực đơn hàng tuần, lá số tử vi, công thức nấu ăn và danh mục phim chiếu trong tuần...
|
Quảng cáo thuốc lá Melia năm 1953 |
|
Quảng cáo thuốc lá Melia năm 1953 |
|
Poster quảng cáo của Hãng hàng không AIR FRANCE do nghệ sĩ người Pháp - Lucien Boucher thực hiện. Kích thước: 99 x 65 cm. (39 x 25.6 in.) |
|
Poster quảng cáo du lịch Angkor, Campuchia năm 1935. |
|
Poster quảng bá triển lãm thuộc địa ở Marseille năm 1922. |
|
Bích chương quảng cáo Đấu xảo - Hà Nội 1902.
|
|
Poster quảng bá triển lãm Hà Nội giai đoạn 1902-1903. |
|
Poster quảng bá triển lãm Hà Nội giai đoạn 1902-1903. |
|
Quảng cáo thuốc lá Cotab |
|
Poster quảng cáo xà bông cô Ba của ông Trương Văn Bền và xà bông Cô Bà do Pachod Frères & Cie d’Indochine sản xuất ở Pháp. |
Công ty Pachod Frères & Cie (có trụ sở chính ở số 16 đường Avenue de Saxe, thành phố Lyon) chuyên hàng mỹ phẩm, xà bông, xe đạp, kim chỉ, vải vóc, rượu... Công ty không những có cửa hàng, chi nhánh ở Sài Gòn, Hải Phòng, Hà Nội mà còn có chi nhánh ở Casablanca, Maroc. Ở Đông Dương, Pachod Frères & Cie d’Indochine có bán xà bông cao cấp hiệu Cô-Bà sản xuất ở Lyon. Xà bông Cô-Bà đựng trong hộp thiếc rất đẹp và sang trọng (khác với các loại xà bông nhập từ Marseille), được nhiều người biết tiếng. Sau này, Việt Nam xuất hiện nhãn hiệu xà bông Cô Ba (hình một người phụ nữ Nam Kỳ búi tóc) của ông Trương Văn Bền.